Koful

Koful Nedir Hakkında Kısaca Bilgi

Kofullar golgi cisimciği, endoplazmik retikulum, hücre zarı ve çekirdek zarı tarafından oluşturulabilir. Tek katlı zarla çevrilidir. Kofullar işlevlerine göre besin kofulu, salgı kofulu, depo kofulu ve kontraktil (kasılgan) kofullar olmak üzere dört çeşittir.

Besin kofulu

Endositoz yoluyla hücreye alınan büyük moleküllü besinleri bulunduran kofuldur. Amip, paramesyum gibi hücre içi sindirim yapabilen canlılarda ve insanların akyuvar gibi fagositoz yapabilen hücrelerinde oluşur. Bu kofullar lizozom ile birleştiğinde koful içindeki maddeler sindirilir.

Salgı (boşaltım) kofulu

Salgı maddelerinin ve metabolizma sonucu meydana gelen atık maddelerin hücre dışına verilmesini sağlayan keseciklere denir.

Kontraktil (kasılgan) kofulu

Kontraktil koful tatlı suda yaşayan tek hücreli bazı canlılarda (paramesyum, amip ve öglena) bulunur. Bu canlılar hipotonik bir ortamda yaşadığından sürekli su alır. Kontraktil kofullar bu suyun fazlasını ATP harcayarak dışarı atar ve hücrenin patlamasını engeller.

Depo kofulu

Bitki ve hayvan hücrelerinde görülen koful çeşidi olup, hayvan hücrelerinde küçüktür. Bitkilerde metabolizma sonucu oluşan atık ve zehirli maddeler, boya maddeleri, çeşitli tuzlar ve organik asitler yaprak hücrelerinin kofullarında depolanır ve yaprak dökümü ile bitkiden uzaklaştırılır. Bazı bitkilerdeki kofullar su, yağ molekülleri ve hava depolar. Bazı bitkilerin kofullarında asit ve bazlarla renk değiştirebilen pigment maddeleri (antosiyanin) bulunur. Bu pigmentler çiçek yapraklarının ve meyvelerin renklenmesini sağlar. Genç bitki hücrelerinde küçük ve çok sayıda bulunan depo kofullar, hücreler olgunlaştıkça birleşerek tek ve büyük bir kofula dönüşür. Bu kofula merkezi koful denir. Merkezi koful osmoz olayında etkili olup, turgor basıncının ayarlanmasını sağlar.

Koful ile ilgili Test Soruları

Bir hücrede gerçekleşen,
I. aktif taşıma,
II. fagositoz,
III. ekzositoz,
IV. pinositoz
taşınma biçimlerinden hangileri besin kofulu oluşumu ile sonuçlanabilir?
A) Yalnız II B) I ve II C) II ve IV
D) III ve IV E) II, III ve IV

• Enzim ve hormon salgılayan hücrelerde bol miktarda bulunur.
• Fagositozla alınan besinlerin hücre içinde sindirimini sağlar.
• Kendine özgü DNA, RNA, ribozom ve enzimlere sahiptir.
• Fazla suyun hücre dışına atılması
Aşağıdaki organellerden hangisinin özelliği yukarıda verilmemiştir?
A) Mitokondri B) Lizozom C) Kotraktil koful D) Sentrozom E) Golgi cisimciği