Biyoloji

Sentrozom
Sentrozom Nedir Hakkında Kısaca Bilgi Hücre bölünmesinde görev yapan bir organeldir. Mikrotübül organize edici merkez olarak adlandırılır. Bir sentrozomun içinde bir çift sentriyol bulunur. Her bir sentriyol dokuz adet üçerli mikrotübülden oluşur. Bu mikrotübüller silindirik yapı oluşturacak şekilde dizilir. Hücre bölünmesinden önce, her sentriyol kendini eşler. Böylece her biri bir çift sentriyol içeren iki sentrozom
Osmoz
Osmoz Nedir Hakkında Kısaca Bilgi Suyun çok yoğun olduğu ortamdan az yoğun olduğu ortama doğru yarı geçirgen bir zar üzerinden geçişine osmoz denir. Aşağıdaki düzenekte B kolunda sükroz yoğun, birim hacimdeki su miktarı ise azdır. A kolunda sükroz az yoğun, birim hacimdeki su miktarı ise çoktur. Su molekülleri, sükrozun çok, suyun az olduğu B koluna
Hücre Zarı ve Hücre Çeperi
Hücre zarı, hücrenin içini çevresinden ayıran çok ince bir zardır. Hücre zarının yapısını açıklayan en önemli model akıcı mozaik zar modelidir. Hücre zarı protein, karbonhidrat ve lipit moleküllerinden meydana gelmiştir. Karbonhidratlarda önemli olmakla birlikte, zarların asıl bileşenleri lipitler ve proteinlerdir. Birçok zarda en fazla bulunan lipitler, fosfolipitlerdir. Bu modele göre fosfolipitler iki sıralı olup hareket
Karbonhidratlar
Yapılarında karbon (C), hidrojen (H) ve oksijen (O) atomlarını bulunduran organik bileşiklerdir. Genel formülleri (CH2O)n ile gösterilir. Karbonhidratlar hücrelerde iki farklı amaç için kullanılır. Canlılar metabolik olayları için gerekli enerjiyi öncelikli olarak karbonhidratları kullanarak sağlarlar. İçerdiği enerji miktarı yağlar ve proteinlerden az olmasına rağmen, solunum olayı ile parçalanması daha kolay olduğundan hücrelerin enerji üretimindeki ilk
Hücrelerin Yapısı ve İşlevlerinin Karşılaştırılması
Hücrelerin Yapısı ve İşlevlerinin Karşılaştırılması Hücreler çekirdek zarlarının bulunup bulunmamasına göre prokaryotik ve ökaryotik hücreler olmak üzere ikiye ayrılır. Prokaryot hücrelerde çekirdek zarı bulunmaz. Kalıtım materyali olan DNA dairesel olup, sitoplazma içinde dağınık olarak bulunur. Prokaryot hücrelerde mitokondri ve kloroplast gibi zarlı organeller bulunmaz. Ökaryot hücrelerde bulunan ribozom, prokaryot hücrelerde de vardır. Metabolik reaksiyonlar, sitoplazmada
Canlıların Ortak Özellikleri
Canlılar bakteriler, arkebakteriler, protistler, mantarlar, bitkiler ve hayvanlar olmak üzere altı farklı alemde incelenirler. Aşağıda bu alemlerde yer alan canlıların tamamında ortak olan özellikler maddeler halinde verilmiştir. 1. Hücresel Yapı Tüm canlılar yapısal ve işlevsel bakımdan en küçük birim olan hücre veya hücrelerden meydana gelir. Canlılar hücre sayılarına ve yapılarına göre gruplandırılabilir. Bakteri, amip ve
İnorganik Bileşikler
Canlıların yapısında bulunan bileşikler inorganik ve organik olmak üzere ikiye ayrılır. Canlı hücreler doğadan aldıkları bu maddeleri doğrudan kullanabildiği gibi bu maddelerin yapısını değiştirerek kendine özgü bir forma da dönüştürebilir. İnorganik maddelerin genel özellikleri nelerdir • İnorganik bileşikler genellikle karbon atomu içermeyen moleküllerdir. • Canlılar inorganik maddeleri vücutlarında üretemedikleri için doğadan hazır olarak alırlar. •
Bilimsel Bilgi ve Bilginin Doğası
Bilimsel Bilgi ve Bilginin Doğası Bilim insanları doğayı anlamak için uygun yöntemler seçerler. Bu süreçte hangi yöntemin kullanılacağı araştırılan problemin doğasına, bilim dalına ve bilim insanının olaya bakış açısına göre değişir. Bilimsel araştırmaların temelini oluşturan kavramsal yaklaşım bilimsel yöntemdir. Bilimsel yöntem, birbiriyle bağlantılı bir seri basamak içerir. Bu basamakların uygulanma sırası, yapılan araştırmaya göre bazı
Hücre İskeleti
Hücre İskeleti Nedir Hakkında Kısaca Bilgi Ökaryot hücrelere şeklini veren ve hücre içi organizasyonu sağlayan yapıların tümüne hücre iskeleti adı verilir. Hücre iskeleti, hücreye şekil vermenin yanında organellerinin hücre içinde yer değiştirmesinde, hücre bölünmesi sırasında kromozomların hareketinde de rol oynar. Hücre iskeleti mikrofilament, ara filament ve mikrotübül olarak adlandırılan üç temel yapıdan oluşur. a. Mikrofilament
Koful
Koful Nedir Hakkında Kısaca Bilgi Kofullar golgi cisimciği, endoplazmik retikulum, hücre zarı ve çekirdek zarı tarafından oluşturulabilir. Tek katlı zarla çevrilidir. Kofullar işlevlerine göre besin kofulu, salgı kofulu, depo kofulu ve kontraktil (kasılgan) kofullar olmak üzere dört çeşittir. Besin kofulu Endositoz yoluyla hücreye alınan büyük moleküllü besinleri bulunduran kofuldur. Amip, paramesyum gibi hücre içi sindirim
Plastitler
Plastitler Plastitler bitki hücrelerinde ve alglerde bulunan organellerdir. Bakteri, arkebakteri, mantar ve hayvan hücrelerinde bulunmazlar. Görev ve renklerine göre kloroplast, kromoplast ve lökoplast olmak üzere üç çeşit plastit bulunur. a. Kloroplast Klorofil taşıdıkları için yeşil renkli plastitlerdir. Kloroplastlarda fotosentez olayı gerçekleşir. Bu olay sırasında karbondioksit ve su gibi inorganik maddeler güneş enerjisi yardımıyla glikoz gibi
Lizozom
Lizozom Sindirim enzimleri içeren zarla çevrili bir kesedir. Lizozom oluşumunda sırasıyla ribozom, granüllü endoplazmik retikulum ve golgi cisimciği görev alır. Ribozomda üretilen enzimler, endoplazmik retikulum ile golgiye getirilir ve burada paketlenerek kesecikler halinde sitoplazmaya bırakılır. Bu enzimler protein, yağ, polisakkarit ve nükleik asit gibi dört farklı makromolekülü hidroliz edebilme özelliğine sahiptir. Lizozomal enzimler pH ‘ı
Golgi Cisimciği
Golgi Cisimciği Yassılaşmış zarsı keseciklerden oluşur. Bu yapılara sisterne denir. Sayısı doku tipine ve metabolik faaliyetlere göre değişir. Hormon ve sindirim enzimi gibi salgı yapan hücrelerde bol miktarda golgi cisimciği ve granüllü endoplazmik retikulum bulunur. Golgi cisimciği alıcı yüzeyi ile endoplazmik retikulumdan gelen maddeleri (proteinler, karbonhidratlar ve lipitler) alır, gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra gönderici yüzeyde
Endoplazmik Retikulum
Endoplazmik Retikulum Ökaryot hücrelerde, çekirdek zarından başlayıp hücre zarına kadar uzanan, kanalcık ve borucuklar sistemidir. Alyuvar hariç tüm ökaryot hücrelerde bulunur. Hücredeki etkinliğine göre dağılımı, miktarı ve biçimi değişebilir. Görevi hücre içinde madde taşınımını sağlamaktır. Örneğin ribozomda üretilen proteinleri golgi cisimciğine taşır. Zarları üzerinde ribozom bulunup bulunmamasına göre ikiye ayrılır. Granülsüz endoplazmik retikulum: Üzerinde ribozom
Ribozom
Ribozom Nedir Hakkında Kısaca Bilgi Protein sentezinin gerçekleştiği organeldir. Hücredeki amino asitler ribozomlarda peptit bağları ile birleştirilerek, hücrenin ihtiyacı olan proteinler üretilir.  Zarsız bir organel olup, prokaryot ve ökaryot tüm hücrelerde bulunur. Ribozomal RNA (rRNA) ve proteinlerden oluştuğundan nükleoprotein yapılıdır. Her ribozom büyük ve küçük olarak adlandırılan iki alt birimden oluşur. Protein sentezi gerçekleşeceği zaman
Mitokondri
Mitokondri Memelilerin olgun alyuvarları hariç, oksijenli solunum yapan tüm ökaryot hücrelerde bulunur. Oksijenli solunum yaparak hücre içinde gerekli olan ATP‘yi sentezler. Bu nedenle hücrenin enerji santrali olarak kabul edilirler. Mitokondri çift zarla çevrilidir. Dıştaki zar düz, içteki zar ise hayli kıvrımlıdır. İç zar kıvrımlarına krista adı verilir. Bu kıvrımlar yüzey alanını genişleterek oksijenli solunumun hızlanmasını
Hücrenin Keşfedilmesi ve Hücre Teorisi
Biyolojinin gelişimi, insan duyularını yeni sınırlara genişleten araçların icadıyla paralellik taşır. Hücrelerin keşfi ve bunlar üzerinde yapılan ilk çalışmalar 17. yüzyılda mikroskobun icadı ve geliştirilmesi ile mümkün olmuştur. Çeşitli tiplerdeki mikroskoplar halen hücre araştırmalarının ayrılmaz parçalarıdır. Hücrenin keşfi İngiliz bilim adamı Robert Hooke tarafından 1665 yılında gerçekleştirilmiştir. Robert Hooke şişe mantarlarından aldığı kesiti, mikroskopta incelemiş
Proteinler
Canlıların yapısına en fazla katılan organik moleküllerdir. Yapılarında karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O) ve azot (N) atomları bulunur. Bazı proteinlerde kükürt (S) ve fosfor (P) atomları da bulunabilir. Proteinler hücrenin yapı ve metabolik faaliyetlerinde görev aldığı gibi zorunlu durumlarda enerji verici olarak da kullanılabilir. Canlıların yapısında en fazla bulunan molekül su; en fazla bulunan
Enzimler
Enzimler Hakkında Bilgi Hücrelerdeki metabolik olayların gerçekleşebilmesi için tepkimeye girecek moleküllerin aktifleşmesi ve belirli bir enerji düzeyine ulaşması gerekir. Kimyasal bir tepkimenin başlaması için gerekli olan minimum enerji miktarına aktivasyon enerjisi adı verilir. Kimyasal tepkimelerde moleküller birbirlerine çarparak reaksiyona girerler. Bu yüzden sıcaklığın artırılması reaksiyona giren moleküllerin kinetik enerjilerini artırdığından aktivasyon enerjisi daha çabuk aşılır
ATP
ATP (ADENOZİN TRİFOSFAT) Nedir Özellikleri Hakkında Bilgi Adenin bazı, riboz şekeri ve üç fosfat grubundan oluşan organik bir moleküldür. Hücrelerin metabolik olayları için gerekli olan enerjiyi sağlar. Adenin bazı ve riboz şekerinin birleşmesiyle adenozin oluşur. Bu yapıya bir fosfat grubunun bağlanması ile adenozin monofosfat (AMP), iki fosfat grubunun bağlanması ile adenozin difosfat (ADP), üç fosfat
Vitaminler
Vitamin Nedir? Ne İşe Yarar Özellikleri Nelerdir? * Vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapan ve hastalıklara karşı direncimizi artıran organik moleküllerdir. Küçük yapılı olduklarından sindirime uğramadan hücre zarından geçebilirler. * Organik yapılı olmalarına rağmen enerji kaynağı olarak kullanılmazlar. Büyük bir bölümü enzimlerin yardımcı kısmı olan koenzim olarak görev yapar. Protein, karbonhidrat ve yağ gibi organik moleküller
Nükleik Asitler
Nükleik asitler karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O), azot (N) ve fosfor (P) atomlarından oluşan büyük ve karmaşık yapılı organik moleküllerdir. Tüm canlıların kalıtım birimi olmakla beraber hücre yönetiminden de sorumludurlar. Bu nedenle yönetici moleküller olarak da adlandırılırlar. Hücrelerde DNA ve RNA olmak üzere iki tip nükleik asit bulunur. Nükleik asitlerin yapı birimlerine nükleotit adı
DNA ve RNA
DNA (Deoksiribonükleik Asit) Yapısında adenin, guanin, sitozin, timin organik bazları, deoksiriboz şekeri ve fosfat grubu bulunduran organik bir moleküldür. DNA molekülünün genel özellikleri • Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında, ökaryot hücrelerin çekirdek, mitokondri ve kloroplast organellerinde bulunur. • İki zincirden oluşur. Zincirler arasında zayıf hidrojen bağları vardır. • Zincirleri düz olmayıp sarmal bir yapı gösterir. Bu nedenle