Zona Hastalığı

Zona hastalığı, cilt üzerinde kabartı ve kaşıntı olarak beliren deri döküntüsüne sebep olan ağrılı bir cilt hastalığıdır. Tıp dilinde zona, herpes zoster olarak tabir edilir. Halk dilinde ise zona genellikle gece yanığı olarak bilinir. Zona, ilk önce su toplar ve kabuk tutan kabarcıklar haline dönüşür. Belli bölgelerde deri döküntüleri ile bant veya kemer biçiminde bir görüntü oluşur.

Varisella zoster isimli virüs bilindiği üzere su çiçeğine sebep olan bir virüstür ve aynı virüs zona ya da sebep olur. Söz konusu virüs bedene girer ve beden içinde sinsice bekler. Vücut ne zaman bağışıklık sistemi güçsüz düşer o zaman bu virüs atağa geçer ve zona hastalığının oluşmasına sebep olur.

Zona sebepleri arasında çoğunlukla depresyon, yaşlılık, stres ve bir takım hastalıklar sayılabilir. Zona ağrısı son derece şiddetli bir ağrıdır. Zira zonaya sebep olan virüs, sinir köklerine yerleşir ve bu da şiddetli ağrıya sebep olur. Zona hastalığının en ağrılı olduğu bölgeler sırt, göğüs, karın, bacak, kol, kalça, boyun, baş ve yüz bölgeleridir. Zona da aynı yerlerde görülürken daha çok boyun bölgesi ve kalçalarda görülür.

Zonanın Nedenleri

Zona sebepleri araştırılırken kişinin geçmişte su çiçeği geçirip geçirmediğine bakılır. Zira suçiçeği hastalığına sebep olan virüs bedene yerleştiği için, kişinin vücudunun savunmasız kaldığında harekete geçerek kişide bu sefer zona hastalığına sebep olur. Hastanın bedenindeki bazı sinirlere yerleşen bu virüs yıllarca kişiye hiçbir zarar vermeden öylece bekleyebilir. Bu sebeple zona olan kişilerin geçmiş öyküsüne bakıldığında suçiçeği geçirmiş olması ve zona hastalığından kısa bir süre önce de bağışıklık sisteminin zayıfladığını görmek mümkündür.

Zona hemen hemen her yaş grubunda görülebilir. Genelde 30 lu yaşlar ve 50 li yaşlarda görülen zona, bazen yaşlılık sebebiyle bağışıklık sisteminin zayıflamasından fırsat bularak ortaya çıkar bazen de genç kişilerde herhangi bir hastalık dolayısıyla kullanılan ilaçların bedenin bağışıklık sisteminin zayıflaması ile ortaya çıkar.

Bunların yanında zona olan kişilere bakıldığında hastalık öncesi ve zona olunan hastalık evresinde kişinin depresyonda olduğu, stres altında olduğu, travma geçirdiği gözlenebilir. Yani depresyon aslında zona hastalığını en çok tetikleyen faktördür. Stresli yaşam tarzı, stresli iş hayatı, aniden yaşanılan bir travmatik olay kişinin aniden zona hastalığına tutulmasına sebep olabilir.

Zona Tekrarlar Mı?

Zona, aslında tekrar eden bir hastalık olarak kabul edilmez. Yani kişinin her bağışıklık sistemi zayıfladığında zona tekrar edecek diye bir kaide yoktur. Ya da her suçiçeği geçirenin zona olacak diye bir kaide yoktur. Bunun yanında zona suçiçeği sonrasında ömür boyu sadece bir kez görülür.

Zona Bulaşıcı Mı?

Zona bulaşıcı bir hastalık değildir aslında. Sadece zona olan bir kişinin yaralarının üzerine dokunan kişi eğer daha önce suçiçeği geçirmemiş ise o kişiye suçiçeği bulaşabilir. Zira zona da zaten su çiçeğine sebep olan virüsün neden olduğu bir gerçektir.

Zona belirtileri nelerdir?

Zona belirtileri arasında en önemli faktör zona olan bölgelerde ağrı, kaşıntı, yanma ve karıncalanma hissidir. Kişi zona olmadan önce baş ağrısı çeker, halsizlik yaşar ve ışığa karşı rahatsızlık duyar. Çoğunlukla sırt ve boyunda görülen ağrılara, ateşsiz grip belirtileri eşlik eder ve akabinde içi su dolu kabarcıklar başlar sonrasında bu kabarcıklar kabuklanmaya başlar. Kırmızı ve farklı büyüklüklerde yara gibi duran zona, çoğu kez insanlar tarafından alerji sanılır. Ancak kişi zona belirtilerinin görüldüğü ilk gün beklemeden doktora gitmelidir. Zira zona tedavisi başarılı olması için hastalığın ilk 3 gününde müdahale etmek çok önemlidir.

Zona tedavisinde geç kalınırsa neler olabilir?

Zona belirtileri görüldüğü anda kişi doktora gitmelidir. Zira zona teşhis edilmez, ertelenirse ve zona tedavisine geçilmezse kişide işitme kaybı, görme kaybı, kasların oynatılamaması, enfeksiyon, yüz felci gibi ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir. Ayrıca zona tedavi edilmediğinde beyin veya iç organlara da zarar verebilir.

Zona Tedavisi

Zona tedavisi için, zona teşhisi hemen akabinde zona ile savaşabilecek bir ilaç tedavisine geçilir. Zona ilaçlar zona ağrıları, zona yanması gibi şikayetlerin ortadan kalkmasına fayda sağlar. Zona ağrısı ve zona yanmaları hissedilir hissedilmez ilk 3 gün içinde zona tedavisi başlamalıdır. Zona hastalığının erken teşhis edilmesi hastalığın bedene zarar vermesini engellemek için en önemli detaydır. Zira zona sinirleri etkileyen bir hastalıktır ve ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir. Zona tedavisi yapılırken, pansumana özen gösterilmeli. Çünkü düzenli pansuman yapılmazsa enfeksiyon kapılabilir. Zona tedavisi için en önemli detay hastalığın ortaya çıkmasına sebep olan etken yada etkenlerin ortadan hızla kaldırılmasıdır. Zona olan kişilere bakıldığında genelde stresli yaşam tarzı, stresli iş hayatı içinde olanlar dikkat çeker. Zona tedavisi başladığında da kişinin evinde en az 3 gün yatarak dinlenmesi, stresten uzak durması, kişinin zona hastalığının tedavisinin hızlanmasını sağlar. Zona tedavisi için kullanılan ilaçların düzenli kullanılması, pansumanların düzenli yapılması, hastalığın daha hafif, daha ağrısız atlatılmasını sağlar.