Gıda Zehirlenmeleri

Yaşamak için beslenmeye ihtiyaç duymaktayız. Fakat bazen bu beslenme hepimiz açısından sorun yaratabilir. Bazen sindirim sistemimizde davetsiz misafirler olabilir. Bu davetsiz misafirler bakterilerdir. Gıda zehirlenmesindeki başrol oyuncuları da kendileridir.

Gıda Zehirlenmesi Neden Oluşur?

Gıda zehirlenmesi bir sürü besin kaynağından oluşabilir. Bu besinlerde üreyen bakteriler nedeni ile zehirlenme gerçekleşir. Öncelikle belirtmek gerekir ki bakteriler belli bir sıcaklıkta üreyebilir ve yaşamlarını sürdürebilirler. Özellikle de yaz aylarında yiyeceklerin kolaylıkla bozulabildiğini biliyorum. Bozulma ve kokma durumu da bakteriler sayesinde gerçekleşmektedir. Besinlerin artı dört derecelik bir sıcaklıkla bulunması gerekmektedir. Hatta imkân varsa derin dondurucular da etkilidir. Bakteriler bu sıcaklıkta asla yaşayamazlar. Aynı zamanda bakteriler pişirilmiş besinlerde de yaşamlarını yitirmektedirler. Ama bu pişirme kızartma gibi bir durum değildir.

Yüksek ısıda pişirilmiş yiyeceklerde bakteri oluşumu söz konusu değildir. Fakat buradaki yüksek ısıda pişirilmiş yiyecek kavramında önemli olan yiyeceğin her noktasının eşit bir şekilde pişmesidir. Yani bir fırın oldukça önemli bir işlev sağlamaktadır. Bunun yanında eskiden beridir kullanılmakta olan düdüklü tencerelerde pişen yemeklerde de bakteri söz konusu olmaz. Çünkü düdüklü tencerenin pişirme mantığı yüksek sıcaklıkta basınç ile pişirme üzerinedir. Yemeklerin pişme teknikleri olası bir bakterinin açmak üzere olduğu bir gıda zehirlenmesinin önüne geçecektir.

Unutulmamalıdır ki zehirlenmelerin çoğu pişmiş bir besini tekrar ısıtmaktan kaynaklanmaktadır. Artan yemekleri elbette daha sonra da ısıtıp yiyebiliriz ama dikkat edilmesi gereken husus şudur ki besini ikinci bir defa ısıtmadan önce muhakkak buzdolabında saklamanız ve ısıtacağınız zaman dışarıya çıkartmanız gerekmektedir.

Gıda Zehirlenmesinde Tanı Nedir?

Gıda zehirlenmesi, zehirlenmenin durumuna göre birkaç saat sürebildiği gibi aynı zamanda ölüme bile yol açabilmektedir. Özellikle yaşlılarda ve çocuklarda vücut sıvısı oldukça az miktarda olduğu için gıda zehirlenmesi oldukça etkili bir şekilde kendisini gösterecektir. Gıda zehirlenmesi yaşayan kişilerde genel bulgular bulantı, ateş, kusma, ishal, kanlı ishal ve karın ağrıları ile kendisini göstermektedir. Zehirlenme zamanının iyileşme süresi zehirlenmeye yol açan bakterinin cinsi ile yakından ilgilidir. Bu durumda besin zehirlenmesi birkaç saat de sürebilir, birkaç hafta da kendisini hatırlatabilir. Doktora başvurmak için birkaç bulgu beklenmelidir. İshal durumu varsa veya kanlı ishal görülüyorsa aynı zamanda bu durum içerisinde dört ya da beş defa dışkılama gerçekleştiyse, şiddetli bir karın ağrısı ve yüksek ateş söz konusu ise hemen doktora başvurulmalıdır. Unutulmamalıdır ki yaşlılar da ve çocuklarda bu bulguların gerçekleşmesi beklenmeden hemen bir hekime başvurulmalıdır.

Gıda Zehirlenmesine Neden Olan Bakteriler Nelerdir?

Gıda zehirlenmesinde sıklıkla hekimlerin karşısına çıkan bakterinin ismi stafilokok’ tur. Bu bakterinin bulaştığı besinler süt, et, süt ürünleri ve salatalık malzemelerdir. Yeme işleminden sonra ki iki, üç saat içerisinde kendisini gösterir. Hastanın kusmasına neden olur. Aslında bu yöntem ya da sorun hasta için en iyisidir. Bu sayede bakteri vücuttan en hızlı şekilde atılmış olunur. Aynı şekilde pirinçten geçmekte olan Stafilokok bakterisi de bulunmaktadır. Bu bakteride kusma ile bir an önce vücuttan atılabilmektedir ve etki süresi tahmini üç saat ile beş saat arasında değişmektedir.

Bir diğer gıda zehirlenmesine neden olan bakterinin adı Shigella’ dır. Shigella’ da etlerden, süt ürünlerinden ve salatalık malzemelerden oluşur. Genellikle görülen bulgular,  bulantı, ateş, kramp ve kusma gibi rahatsızlıklar görülmektedir. İshalde kan görülmesi bakterinin cinsinin ne olduğunu tanımaya yeterli olur. Tedavi süreci gıda zehirlenmesi olduktan sonra birkaç gün içerisinde bitebilir. Bazen de bu süreç birkaç haftaya neden olabilir. Bu bakterinin bir yakın arkadaşının ismi ise Salmonella’ dır. Fakat Salmonella benzeri belirtilere sahip olsa da sadece üç ya da dört gün kadar bir süreçte iyileşmeye izin vermektedir.

Tüm bu bakterilerin yanında en kötü olanının ismi ise clostridium botilinum’ dur. Bu bakterinin oluşturmuş olduğu zehir ölüme yol açabilecek kadar güçlüdür. Bu bakteri havası ortamlarda üremektedir. Havasız ortamlarda kalan yiyeceklere örnek verilmek gerekirse konserveler en belirgin örnek olacaktı. Bunun yanında sebzede, meyvede ve ette de bulunabilmektedir. Bu bakteri biraz sinsi ilerlemektedir. Besin alındıktan sonra ki iki ya da üçüncü günde etkisini gösterir. Etkileri ise sinir sisteminde felç ve ölüm gibi önemli etkilerdir.