Amipli Dizanteri

Amipli dizanteri, Entomoeba histolytica adı ile bilinen, amip tarafından yapılan bir tür hastalıktır. Amipli Dizanteri hastalığı genelde nemli bölgelerde ve sıcaklığın 25 derece üstünde olduğu bölgelerde görülür. Amipli Dizanteri genelde içeceklerin ve yiyeceklerin tüketilmesi esnasında bulaştığı gibi suların içersinde bulunan amip kistleri klora karşı duyarlılık göstermektedir. Hamam böcekleri ve sinekler amiplerin taşınmasında etkin rol oynar. Amipleri yok etmenin en kesin yolu, yüksek ısıda kaynatılan sudur.

Bu dizanteriye neden olan canlı amiptir. Hastalığı yaratan amipin ismi ise entamoeba hastolytica’ dır. İnsanlara ait bir parazit olarak yaşamını sürdürür. Amip burada hem canlı hem de kist şeklinde bulunabilir. Tabiat içinde de kist şekilde mevcuttur. Bu kistler uygun ortamı bulduklarında harekete geçerler. Amipli dizanteri üremek için genel olarak tropikal bölgeleri sever. Türkiye’ ye birinci dünya savaşında mısır’ a giden askerlerimiz tarafından taşınmıştır. Bu sayede ülkenin sıcak soğuk her alanına yayılmıştır.

Amip canlı olarak bulaşabilir fakat canlı bulaşması biraz zordur. Çünkü dayanıksız bir yapıdadır. Kistler halinde bulaşması daha olasıdır. Bu kistler besin maddelerine ve sulara yerleşerek bulaşır. İnsan kaynaklıdır. Karasinekten bulaşma riski de vardır. Amipli dizanteri hastalık olarak basilli dizanteriden daha az görülür. Amipli dizanterinin kistleri dokular içinde ilerler ve bağırsakta ülser oluşturur.

Karaciğere de ulaşabilen amipler apseye yol açabilmektedir. Kan yoluyla ulaşabildiği her yere gider ve gittiği yerlerde apseler oluşturur. Amipli dizanteri bireye ve bünyeye göre değişiklik gösterir. Amipin cinsi ve hatta hastalığın bulaştığı mevsim bile önemlidir. Amipin ulaştığı yerlerde her hangi bir rahatsızlık varsa amip yüksek ateşe neden olur. Amipli dizanteri yüksek ateşle kendini belli eder ve ateşin amipten kaynaklandığı düşünülmez. Bu yüzden teşhisi zordur. Amip bağırsak kanaması ve delinmesine bile yol açabilir.

Kanserli hücre gelişimine destek sağlayabilir. Hepatit rahatsızlığına bile neden olabilir. Amipler ancak mikroskop ile teşhis edilir. Bu nedenle kusma ve ishal belirtileri nedeniyle basilli dizanteri ile sıkça karıştırılmaktadır. Hastalıktan korunmanın en önemli noktası da taşıyıcılık ile başkasına bulaşmasını önlemektir. Bunun dışında basilli dizanteride de olduğu gibi meyve ve sebzelerin temizliğine önem vermek gerekir. Tüm bu işlemler sırasında sıvı tüketimi çok önemlidir. Doktorunuzun size yazacağı ilaçları kullanarak kısa sürede tedavi olabilirsiniz.

Amipin Özellikleri Nelerdir

Amip bulaşıcı şekilde kişiye ulaşır. Kistler ince bağırsaklara geldiğinde ve çatlayarak 4 parça amip ortaya çıkar. Bu 4 amip ardından tekrar ikiye bölünüp ve 8 amipcik meydana gelir. Akabinde amipler kalın bağırsağa yol alır ve hastalık yapan trofozoid haline dönüşürler. Bir müddet sonra amipler bu bölgede su kaybına uğrayarak 4 çekirdekli hale bürünerek dışkılama ile bedenden atılır. Bunun sonucunda da taşıyıcı olan kişiler dışkılama esnasında bu kistlere rastlanılır. Bu tür kistler suda ve toprakta canlı kalabilirler.

Amipler çoğunlukla kalın bağırsağa yerleştikleri esnada burada yaralar oluşmasına neden olurlar. Amipler kalın bağırsağa ulaştıklarında kan akımının en az olduğu bölgeye yerleşirler. Ancak kalın bağırsağa her gelen amip, hastalık yapacak diye bir kural yoktur.

Amipli Dizanteri Belirti ve Bulguları Nelerdir

Amipli Dizanterinin kuluçka vakti genelde 4 ila 6 gün ve 1 ila 4 ay arasında olabilmektedir. Su ile bulaşan amiplerin sebep olduğu hastalıklar daha şiddetlidir. Hastada iştah azlığı, süratle zayıflama, devamlı mide bulantısı ve akabinde gelişen kusma gibi şikâyetler gözlenirken akabinde kanlı ishaller devam eder. Aynı zamanda amipler bazı durumlarda çok sinsi ilerleyerek ve hiçbir belirti göstermeden gelişir. Amipli dizanteri hastalıklarında çok ender olsa da alın bağırsakta delinme görülebilir. Amipli dizanterinin ilerlemiş ve kana karımış halinde karaciğer, dalak, akciğer, beyin, deri ve idrar yollarında abseler meydana gelmeye başlar. Amipli dizanteri karaciğere sıçradığında hastada yüksek ateş, terleme, karaciğer büyümesi gibi problemler meydana çıkmaya başlar.

Amipli Dizanteri Teşhisi

Amipli Dizanteri hastalığının tedavisi için erken teşhis çok önem taşımaktadır. Amipli dizanteri teşhisi için dışkı tetkiki yapılır. Amipli dizanteri hastalığında taşıyıcı durumunda olan kişilerde 2 çekirdekli kist, kendi hasta durumunda ise 4 çekirdekli kist görülmektedir.

Amipli Dizanteri Tedavisi ve Korunma Yolları Nelerdir

Amipli Dizanteri tedavisinde metranidazol ve terasiklin ilaçlar kullanılır. 10 gün süren bir tedavi süreci ile amipli dizanteri tedavi edilir.
Amipli Dizanteri hastalığından korunmak istiyorsanız içme sularınızı 50 derece üzerinde kaynatın ve öyle için. Aldığınız besinleri güvenli yerlerden alın ve besinlerinizi iyice pişirerek tüketin. Özellikle et türü besinleri asla çiğ tüketmeyin. Özellikle el temizliğinize çok önem verin.