Akciğer Kanseri

Akciğerler, göğüs boşluğunda yer alan ve nefes alınıp verilmesiyle dokulara oksijenin geçmesini ve karbondioksitin dışarı atılmasına yarayan organlardır. Bu fonksiyonlarını kendi yapısında var olan hava kesecikleri vasıtasıyla gerçekleştirir. Kanser hastalığı bulunduğu organın adı ile anılır. Akciğerde var olan hücreler bazı farklı etkenler yüzünden kontrol edilemezler ve üremeye başlarlar. Bu çoğalmanın akabinde akciğer ve etrafında dokularda tümörler meydana gelir. Bu biçimde meydana gelen hastalığa akciğer kanseri adı verilmektedir. Akciğer kanseri ufak hücreli ve ufak hücreli olmayanlar diye ikiye ayrılır.

Görülme Sıklığı Ülkemizde ve Dünyada Nasıldır?

Akciğer kanserinden ölüm vakaları, kalp hastalıklarından ölenlerin sayısından sonra ikinci sırada gelmektedir. Erkeklerde ölüm sebebi olarak ilk sırayı yine akciğer kanseri alır. En büyük sebep olarak da sigara kullanımı ve sigara dumanına maruz kalmaktır. Akciğer kanseri ortalama 55 yaş üzeri kişilerde görülür ancak bunu sigaraya başlama yaşı ve kullanılan sigara miktarı etkilemektedir.
Kadınlarda da görülen kanser türlerinin başında yine akciğer kanseri gelir zira kadınların günümüzde sigara kullanım miktarları çok fazla artmıştır. Ülkemizde de sigara kullanımının artması ile akciğer kanseri oranı da artış göstermiştir. Ülkemizde ortalama 25 bin akciğer kanseri vakası görülmektedir.

Akciğer kanserinin risk faktörleri

Az önce de belirttiğimiz gibi, akciğer kanserinin en önemli sebebi sigara kullanımıdır. Bu sebeple sigara içen veya sigara içilen ortamda yaşayan kişiler akciğer kanseri riski altındadır. Çünkü sigara içen kişinin akciğerlerinin kendini temizleme işlevi bozulur. Sigara ile kanser yapıcı maddeler, hücrelere zarar verir ve yıkıma başlar. Sigaraya başlama yaşı, içilen sigara miktarı, sigara dumanı olan yerde bulunma süresi ve sigara dumanın yoğunluğu gibi etkenler, akciğer kanser riskini belirleyen etkenler arasında yer alır. Akciğer kanserinin genetik yönü de vardır. Birinci dereceden yakınlarında akciğer kanseri olan kişilerin, akciğer kanserine yakalanmaması için kesinlikle sigaradan uzak durması gerekir. Zira zaten genetik etkenler yüzünden risk altındadır.
Bunların yanında iş hayatında kimyasal maddeler ile yakın temasta olan kişilerde de akciğer kanseri görülme ihtimali yüksektir. Radon, nikel, asbest, berilyum, hardal gazı, arsenik gibi kimyasal maddelerin nefes alıp verilirken ciğerlere çekilmesi akciğer kanserinin riskini artırıcı etkenlerdendir.
Ayrıca beslenme bozukluğu olanların, verem hastalığı geçirmiş olanların, kirli hava koşullarının olduğu şehirlerde yaşayanların akciğer kanserine yakalanma riski vardır.

Akciğer Kanserinin Belirtileri Nelerdir veya Akciğer Kanserinde Ne Gibi Belirtiler Görülür ?

Akciğer kanseri ilk evrelerinde pek belirti göstermeyebilir. İleriki evrelerde ise akciğer kanserinin belirtisi şu şekilde kendini gösterebilir:
İnatçı öksürük olarak tanımlanan, uzun süreli ve sık sık tekrar eden öksürük nöbetleri.
Göğüste ağrı hissedilmesi.
Atılan balgamın kanlı ve çok yoğun olması.
Omuzlarda ve sırtta uzun süren ağrıları olması.
Ses kısıklığı.
Yüz bölgesinde ve boyun bölgesinde dikkat çekici şişliklerin olması.
İştahsızlık, aşırı zayıflama, akciğerlerin iltihaplanması, görme bozuklukları, hafıza sorunları, hormon bozuklukları gibi belirtiler de akciğer kanserinin belirtileri arasındadır.

Akciğer Kanseri Teşhisi ve Tanısı

Hastaya ilk önce genel bir muayene yapılır ve akabinde kan testleri, akciğer tomografisi ve filmi alınır. Ardından bronşların yapısını kontrol etmek için bronkoskop adı verilen bir alet kullanılır. Gerekli görülürse akciğerlerden ufak bir parça alınır. Balgam incelemesi yapılır.

Akciğer Kanseri Tedavisi

Akciğer kanseri tedavisinde tümörün ameliyat ile çıkarılması veya ışın tedavisi uygulanarak kanserli hücrelerin yok edilmesi ya da ilaç tedavisi gibi yöntemler kullanılır. Kanser henüz dağılmamış ise cerrahi müdahale yapılabilir ancak akciğer kanseri tedavisinde ender olarak uygulanır.
Küçük hücreli akciğer kanseri tedavisi için kemoterapi tedavi yöntemi uygulanır. İlaç veya iğne şeklinde ilaç tedavisi uygulanır. Genelde damardan verildiği için yalnızca akciğerdeki kanserli hücreleri değil vücudun her yerindeki kanserli hücreleri yok eder.
Bunların dışında son yıllarda kullanılmaya başlanan bronkoskopi yöntemi de akciğer kanserinin tedavisinde kullanılan yöntemlerden biridir. Nefes almakta zorluk çekenlerde kullanılır.

BAŞKA BİR KAYNAK

Akciğer kanseri iki ayrı dalda incelenir. Küçük hücreli akciğer kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri olarak. Bu tür kanserlerin ayrımını yapmak için, hücrelerin mikroskop altındaki görüntüsü incelenir. Her iki türde kanser farklı şekillerde yayılır ve farklı yöntemlerle tedavi edilir.

Küçük Hücreli Olmayan Akciğer Kanseri

Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri, küçük hücreleri akciğer kanserlerinden daha yavaş ilerler ve daha yaygındır.

Küçük Hücreli Akciğer Kanseri

Bu kanser türü çoğu zaman yulaf hücresi kanseri olarak ifade edilir. Bu kanser türü küçük hücreli olmayan akciğer kanserine göre daha az görülür ve hızlı gelişip, diğer organlara sıçrama riski daha yüksektir.

Akciğer Kanserinde Risk Elementleri

Akciğer kanserinin meydana gelişi tek bir nedene bağlı değildir. Birçok araştırma sonucunda akciğer kanserinin bir çok sebebi ortaya çıkmıştır. En büyük sebep sigara kullanımıdır. Bulaşıcı bir hastalık olmayan akciğer kanserinin riskini artıran bazı etmenler vardır.
Sigara içmek
Puro içmek
Asbest maruz kalınması
Hava kirliliği gibi etkenler akciğer kanser riskini artıran faktörlerdir.

Akciğer kanserinin sebep olduğu şikâyetler

Sürekli devam eden inatçı öksürük
Şiddetli ve kalıcı haldeki göğüs ağrısı
Kan tükürmek
Nefes darlığı çekmek
Nefes alıp verirken hırıldamak
Sık sık bronşite yakalanmak
Tekrar eden zatürree vakaları
Boyunda ve yüzde şişlikler
Aninde başlayan iştahsızlık ile hızla kilo kaybı
Aşırı halsizlik ve yorgunluk

Akciğer kanseri teşhisi

Hastanın şikâyetlerinin doğrultusunda bazı röntgen çekimleri ve testler yapılır. Balgam testleri, akciğer doksunun incelenmesi için biyopsi gibi yöntemler akciğer kanseri teşhisi için faydalı yöntemlerdir.

Akciğer kanserinin evreleri

Hastaya yapılan tetkikler sonucunda, kanser teşhisi konulursa, kanserin hangi evrede olduğu tespit edilmesi gerekir. Evrelendirme aşaması ile akciğer kanserinin yayılma hızı ve alanı belirlenir.

Akciğer kanseri çoğunlukla kemiklere ve beyne yayılır. Bu aşamada akciğer kanserinin evresini bilmek tedavinin planlanmasında çok önemli bir detaydır. Akciğer kanserinin yayılıp yayılmadığını tespit etmek için yapılan bir takım tetkikler şunlardır:

Bilgisayarlı tomografi tetkiki
Magnetik Rezonans İncelemesi
Kemik sintigrafisi; Kanserin kemiklere yayılıp yayılmadığını belirler.
Mediastinoskopi / Mediastinotomi: Mediastinoskopi ise kanserin göğüsteki lenf düğümlerine ulaşıp ulaşmadığını belirler.

Akciğer Kanseri Tedavisi

Akciğer kanseri tedavisi, birçok farklı etkene bağlıdır. Bu etkenler akciğer kanserinin tipine, evresine, hastanın genel sağlık sorunlarına bağlıdır. Akciğer kanseri ameliyatının ardından hasta da tespit edilecek biçimde kanser kalmayan hastalara uygulanan akciğer kanserinin ek tedavi yöntemine adjuvan tedavi denir. Adjuvan tedavi yönteminin amacı, ameliyatın ardından gözle görülmeyen fakat geride kalmış olabilecek, az sayıdaki kanser hücrelerini yok etmektir. Adjuvan tedavinin uygulanıp uygulanmaması hastanın yaşına, genel sağlık durumuna bağlıdır. Ayrıca akciğer kanseri ameliyatının ardından kemoterapi, radyoterapi tedavisi de uygulanabilir.