Frengi (Sifiliz Hastalığı)

Frengi bakterinin bir çeşidinin cinsel yolla bulaşmasıyla meydana gelen kronik bir hastalık çeşididir. Genellikle görülme oranı Afrika kökenli Amerikalılarda beyazla oranla 30 kat daha fazladır. Çok uzun zamandır biline ve vücutta bir çok yerinde etkili olabilme ihtimali vardır.

Frenginin Bulaşması

Günümüzde frengiye yakalanma riskinde artış gözlenmiştir. Bunun nedeni de cinsel ilişki konusunda gelinen nokta, ilişkinin serbestliğinde ve homoseksüellikte artış gözlenmesidir. Her sene 15 milyon civarında insana bu hastalık bulaşmaktadır.

Hastalığın bulaşma şekli cinsel ilişkidir. Hasta bireylerden hasta olmayan bireylere bulaşır. Genital bölgeye temas sonucunda vücuda mikrop geçer. Anal ve oral yolla yapılan seksle bu hastalık bulaşır. Öpüşmekle bile frengi hastalığı kişiden kişiye geçebilir.

Bebeğe anneden bu hastalığın geçme olasılığı fazladır. Frengi bir anne adayından doğmamış bebeğine mikrop geçebilir ve bu da bebeğin doğumunun ölümle sonuçlanmasına yol açabilir. Bebek ölü doğmasa da erken doğum görülebilir ve bebek hayatı tehlikeye girebilir. Hastalık cinsel yolla bulaşması dışında nadir de olsa başka bulaşma yollarına sahiptir. Örneğin bu kan yoluyla bulaşmadır ki bu çok nadir görülen bir durumdur.

Frenginin Semptomları

Frengi semptomları evreler şeklindedir;

İlk evrede; bakteri kan yoluyla vücuda yayılmaya başlar. Yaklaşık bir ay kadar sonra bakteri vücudun hangi yerinden girdiyse, o kısımda kırmızı, belirgin ve ağrısız çıbanlar çıkmaya başlar. Bu yaralar genital bölgede, ağız ve dudakta meydana gelir. Ortalama 20 gün sonra yaralar geçer.

İkinci evrede ise frengi tedavi edilmezse, bakteri vücudun tümüne yayılarak, 3-5 ay kadar sonra yorgunluk, baş ve eklem ağrıları, elde, ayakta döküntüler görülür. İştahsızlık ve buna bağlı olarak kilo kaybı ortaya çıkar. Kaşlar ve saçlar dökülür. Bu evde uzun bir dönemi kapsar.

Geç sifiliz dediğimiz son evrede ise frengi sonucu oluşan rahatsızlıklar ortaya çıkar. Hastalık bulaşıcı değildir. Ama hastada ölümle dahi sonuçlanabilecek çok ciddi hastalıklara yol açar.

Diğer bir evre ise latent evresidir. Hastalığın semptomları belirgin değilse bile, testler sonucu pozitif yada negatif olduğu anlaşılır. Organların bir çoğunu etkileyen bir bakteridir ve bu evre 5-10 yıl devam edebilmektedir.

Frenginin Teşhisi ve Tanısı

Tanı için öncelikle kan testlerinin yapılması gerekmektedir. Çıban şeklinde çıkan yaradan kesi alınır ve incelenir. Bakterinin olup olmadığı teşhis edilir.

Frengi Tedavisi

Erken teşhisin önemini yadsımamak gerekir. Hastalık ilerlerse tedavi çok zor olur, çünkü mikrop organlara hasar vermiş olacağından, tedavisi imkansıza dönüşebilir. Eğer cinsel yolla bulaşan bir hastalığınızın olduğunu düşünüyorsanız derhal bir doktora gitmelisiniz. Size verilecek olan penisilin, doksisiklin ve tetrasiklin gibi antibiyotikler frengi için tedavi ilaçlarıdır. Eğer hastanın cinsel organında frengi şankırı varsa doktor tarafından belirlenen ilaçlar kullanmalıdır. Hastalığı kontrol altında tutmak adına, tedavi süresince de çeşitli testler yapılır. Bakteri azalmış mı azalmamış mı ancak bu yolla incelenebilir. Tedaviye başlamanın üçüncü gününde bulaşıcı olayı yok olur. Tedavi süreci etkilenen organlara göre 2 yıl kadar bir süreyi kapsar. Tedavinin bitmesinin ardından bir 10 gün daha cinsel temastan kaçınılmalıdır. Tedavi edilen hastanın eşinin de muayeneden geçmesi ve eğer gerekiyorsa tedavi edilmesinde fayda vardır.

Fengiden Korunmak İçin Yapılması Gerekenler

Kondom (prezervatif) kullanmak ve tek eşli bir cinsel hayata sahip olmak aslında frengiden korunmanın en önemli yoludur. Hastalığa yakalanma riski bu önlemlerde azaltılabilir. Eğer çok eşli bir cinsel yaşam varsa, frengi hastalığı riski de artmış demektir. Bir diğer önlem ise alkol ve madde kullanımıyla ilgilidir. Alkol ve madde kullanan kişiler mantıklı düşünemez ve cinsel ilişki esnasında olumsuz hareketler yapabilirler. Bu yüzden bu maddelerden kaçınmak sizin yararınıza olacaktır. Kan nakli yapılması gereken durumlarda, nakil yapılacak kanın incelenmesi önemlidir. Bir de hamile bayanların sağlık kontrollerini düzenli yaptırmaları sağlık bir bebek doğurmaları için son derece önemli bir konudur.

Bilinen bazı yanlışlar vardır. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların kondom kullanımıyla tamamen önlenebildiği çok yanlış bir kanıdır. Risk azaltılabilir ancak tamamen önlemesi imkansızdır. Hastalık başka şekillerden de bulaşabilir. Ayrıca cinsel ilişki sonrası yıkanmak veya tuvalete gitmek hastalıktan korur düşüncesi de yanlıştır. Bir de biseksüel ilişkiden uzak durulmalıdır.