Akromegali

Akromegalide görülen en tipik bozukluk hipofizin ön lob kısmının olması gerekenden daha fazla çalışmasına bağlı olarak büyüme hormonunun yüksek oranda artması durumudur. Büyüme hormonundaki bu artış da hastalığın en belirgin belirtilerinin meydana çıkmasına neden olur. Hormonlardaki fazlalık da kemik, bağ ve kas dokularının, iç or­ganların ve damarların genişlemesine sebep olmaktadır.

Akromegali Sebepleri Nelerdir

Klinik bulgular senelerce, hipofizde meydana gelen bir adenomun sebep olduğu büyüme hormonu artışına bağlı olarak açıklanmıştır. Çok az bulguda ise sadece hipofiz bezinde hücre çoğalmasına bağlı olarak aşırı çalışma söz konu olur. Var olan tümörün çıkarılması ile klinik iyileşmeler meydana gelir. Ancak cerrahi girişimin ardından tümörün tekrar gelişme ihtimali tartışmalara sebep olmaktadır. Cerrahi operasyona dair bir diğer tartışmalı konu ise tümörün, sinir uçları arasında iletişimin sağlanmasına yarayan maddelerle ilgili sorunların veya GHRFnin salgısını düzenmekle görevli olan hipotalamus içi süreçlerdeki değişikliklerden kaynaklandığı görüşüdür.

Kimi hastalarda büyüme hormonu salgısının tamamıyla otonom olmaması ve sinir uçları arasında iletişimin gerçekleşmesini sağlayan maddelerin benzerlerinin akromegali hastası olan kişilerde büyüme hormonu seviyesinin başarılı bir şekilde düşürülebilmesi ile hipotalamusa bağlı sebepleri devre dışı bırakmaktadır. Diğer yandan ilaç tedavisi uygulanan ve olumlu yanıt vermeyen hastalarda tümörün alınmasından sonra görülen iyileşme sebebinin daha çok hipofiz seviyesinde olduğunu düşündürmektedir. Bu iki görüş açısı birlikte ele alındığında doğru bakış açısı yakalanabilmektedir. İlk aşamada hipotalamus içi süreçlerindeki görülen değişim, bir süre sonra ise tümörün tek başına hormon salgılaması hastalığın meydana gelmesini açıklamaktadır.

Akromegali

Akromegali Belirtileri Nelerdir

Büyüme hormonu salgılayan tümörler, yüksek oranda değişken tavırlar göstermektedir. Akromegali tedavi edilmezse büyük bir bölümü hipofizin genel fonksiyonlarını bozarak yukarıya doğru büyüyüp görme sinirlerine baskı yapaya başlar. Senelerce hiç belirti vermeden sessizce ilerleyen tümörlere de rastlanabilmektedir. Çok az vakada ise beden, uzun müddet yüksek olan büyüme hormonu seviyesine enteresan bir biçimde direnç geliştirir; hastalığın klinik tablosu bir süre için durulmaya başlar. Yine de, tümör gelişimini sürdürmeye devam eder.

Akromegalinin en çok rastlanılan ve en önemli sonuçlarından biri de şeker hastalığıdır. Şeker toleransında azalma görülür. Şeker hastalığı, hastaların ortalama üçte birinde görülmektedir. İlk anda, büyüme hormonunun neden sadece glikoz üretimini uyarıp, ensülin artışına sebep olmadığını açıklamak oldukça zordur. Bu hastaların bazılarında şeker hastalığına genetik nedenler bulunduğundan, akromegali tedavisi ardından şeker hastalığı gerilese bile tamamıyla ortadan kalkmamaktadır.

Gelişim süreçleri tam olarak bilinmeyen ve günümüzde akromegali hastaları için en yaygın ölüm sebebi olarak görülen yan etkiler, kan basıncı yüksekliği yani hipertansiyon ve kalp-damar hastalıklarıdır. Bulguların yüzde 20 ila yüzde 50’sinde yaşanılan kan basıncı yüksekliğinin sebebi tam olarak bilinmediği gibi, büyüme hormonunun bedende sodyum tutulması yapılarak kan basıncının yükselmesi meydana geldiği düşünülmektedir. Aşağıda belirttiğimiz kalp-damar hastalıkları 40 yaşından sonra yaygınlaşmaktadır.

Kan basıncının yükselmesi
Damar sertliği ile gelişen koroner kalp hastalığı
Sebebi bulunamayan kalp kası hastalığına bağlı olarak gelişen kalp büyümesi
Dokularda meydana gelen su tutulması ve damarlarda gelişen aşırı kan göllenmesine bağlı olarak gelişen kalp yetmezliği
Beyin damar hastalıkları

Kanda büyüme hormonunun yüksek seviyede olması tek basma kalp hastalıklarını açıklamaya yetmez. Yine de daha önce hiçbir kalp hastalığı olmayan akromegalili hastalarında sol karıncık bölümünde büyüme sık sık görülmektedir.

Akromegali Hastalığın Seyri:

Hastalığın genel itibariyle ılımlı bir gidişatı vardır. Hastalar genelde 20–30 veya daha uzun yaşabilmektedirler. Akromegali hastalığına ruhsal açıdan uyum sağlanabilirse bu süreç daha rahat atlatılabilir. İyi gidişatlı akromegali hastalıklarında görme sorunu ya hiç yoktur ya da çok durağandır. Akromegali hastalarının en belirgin şikâyetleri eklem ağrıları, baş ağrıları, yorgunluk, halsizlik, Akromegalili hastalarının hayatlarını kısaltan en önemli sebep tümörün varlığı değil, tümörden kaynaklanan hipofiz fonksiyonlarının bozulmasıdır. Aynı zamanda Hipofiz kökenli kaşeksi yani aşırı zayıflama ölüme sebep olabilir. Ancak bulguların çoğunda en önemli ölüm sebebi kalp-dolaşım yetmezliği ve şeker hastalığıdır.

Akromegali Hastalığının Tedavisi

Işın tedavisi yani kobalt tedavisi, ağır derecede görme bozukluğu olmayan kişilerde, ileri yaşlarda olan hastalarda, cerrahi operasyonu engelleyen tehlikeli anlarda ve cerrahi operasyon geçirmeyi kabul etmeyen akromegali hastalarında uygulanır.

Işın tedavisinin diğer bir önemli bir yönü de, kimi istisnalar dışında olumlu yanıtların 2 ila 6 aylık bir müddet gerektirmesi ve tedavinin 2 yıldan daha az sürmemesidir. Akromegalide, tümörün ilaçla tedavi edilmesi oldukça etkisiz bir tedavi yöntemidir. Zira ilaçla tedavi sadece büyüme hormonunun fazla derecede salgısını denetim altına almak için kullanılabilir. Bu sırada, östrojen ve androjen ile yapılan eski tedavi yönteminin artık uygulanmadığını da belirtmeden geçmeyelim.

Günümüzde uygulanan birçok akromegali hastasında çok iyi sonuçlar veren tek ilaç bro-mokriptin ilacıdır. Bu tedavi yöntemi özellikle ışın tedavisine takviye olarak uygulanmaktadır. Bunun yanında ışın tedavisinin ve cerrahi operasyonların olumlu sonuç vermediği zamanlarda da bromokriptin kullanılır.

BİR YORUM YAZIN

Yorumu Cevapla [ Yoruma cevap yazmaktan vazgeç ]

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 4 YORUM
  1. baran dedi ki:

    merhaba ben akromegali hastasıyım 2006 da ameliyat oldum aylık iğnelelrle hayata devam ediyorum akromegaliye yakalanan birinin hastalığa yakalandıktan sonra ortalama ne kadar bir yaşam süresi var? ve psikolojik olarak neden özgüven problemleri yaşıyoruz?

  2. filliz dedi ki:

    merhaba ben akromegali hastası oldugumu 3 ay önce öğrendim amaliyat olacağim söylendi benim merak ettiğim önceden 39 numara ayakkabı giyerken bugün 41 giyiyorum acaba amaliyat olduğumda ayaklarımda küçülme olur mu birde kilo veremiyorum bu hastalıkla bağlantılı olabilirmi merak ediyorum bana bu konularda yardım cı olursanız sevinirim teşekkürler

  3. yıldıray dedi ki:

    yi geceler bu saat yazıyorum çünkü babam çok rahatsız agromegalı hastası yaklaşık 10 yıldır .HT ,ŞEKER ,KOLESTROL ,EL AYAK BURUNDA BÜYÜMESİ,KAL HASTALIGI,ANLAYACAGINIZ BÜTÜN BELİRTİLERİ TAŞIYORUZ BU YILA KADAR HİÇ İLAÇ KULLANMADI ŞU AN UZMAN BİR HEKİME GÖRÜNDÜ AMA ÇOK ŞİDDETLİ BAŞ AGRISI VAR VE ARTIK AGRI OLDUGU ZAMAN KUSUYOR VE HALİSİLASYON GÖRMEYE BAŞLADI .HEKİMİN VERDİGİ TÜM TAHLİLLER YAPILDI VAKAT BOYNUNDAKİ YAĞ BEZESİ YÜZÜNDEN EMAR ÇEKİLEMEDİ.BİR SAĞLIKÇI OLARAK ÇOK ÇARESİZİM LÜTFEN ACİL YARDIM EDEBİLİRMİSİNİZ BABAM İÇİN NE YAPABİLİRİZ….

  4. serpil dedi ki:

    ben bu hafta içinde hayırlısıylan ameliyat olacağım bana dua edin çok stresliyim inşallah iyi sonuçlar alırım