Sarılık

Sarılık, kanda yüksek oranda bilirübin pigmenti bulunması ile derinin ve göz aklarının sarımsı renk alması olarak ifade edilir. Hemoglobinin yıkım ürünü olarak tanımlana bilirubinî, karaciğer safra içine ulaştırır. Şayet hemoglobin, normal şartlardan daha hızlı ve daha fazla oranda parçalanacak olursa, karaciğer meydana gelen yüksek orandaki bilirübini kandan yeteri kadar hızlı temizleyemez. Bunun dışında sarılık, karaciğerin zarar gördüğü bazı hastalıklarda ve karaciğerden onikiparmak bağırsağına ilerleyen kanalların safra kesesi taşları ya da pankreas, safra kesesi kanserince tıkanması sonucu ortaya çıkabilir.

Sarılık Hastalığının Çeşitleri Nelerdir?

Üç çeşit sarılık vardır
– Hemolitik sarılık:
– Hepatik sarılık:
– Obstrüktif sarılık
A ve E hepatit enfeksiyonları tedavi edilerek tam anlamıyla iyileşme sağlanırken, B,C hepatitleri kronikleşebilirler. Hepatit C hastalığının henüz bir aşısı yoktur.

Halk arasında, sarılık diye tabir edilen bu hastalık birtakım virüslerin etkisiyle karaciğerde meydana gelmiş olan iltihabi bir hastalıktır. Tıp dilinde “Hepatit” diye adlandırılan hastalık karaciğer iltihaplanmasıdır. “Akut viral hepatit” ise birtakım virüsler yüzünden karaciğerde ani bir iltihap gelişmesi durumudur. Ayrıca hepatit sadece virüslerle değil farklı ilaçların, zehirlerin, mikroorganizmaların etkisiyle de ortaya çıkabilir. Hepatit vakasının belirtilerinden biri de sarılık olabilir. Hepatite sebep olan faktörler arasında en sık rastlananı virüs kökenli etkenleridir.

Genel olarak iki çeşit akut viral hepatit vardır. Bunlardan birine “infeksiyöz hepatit”, “Hepatitis A”, “HA”, “MS-I Hepatiti” gibi denilirken, ötekine “Serum hepatiti”, “Hepatitis B” “HB”, “MS–2 Hepatiti” isimleri verilir. İnfeksiyöz hepatite sebep olan etkeni, “Enterovirüs” grubuna ait bir RNA virüsü olarak bilinir. Virüs barındıran dışkının hastaya kirli eller teması ardından bu ellerin yıkanmadan ağız vasıtasıyla bulaşması, hastalığın bulaşma şeklidir. Nadir durumlarda ise bu virüsle bulaşmış enjeksiyonların hastaya bir şekilde uygulanması ile ortaya çıkmaktadır. Hastalık bulaştıktan ortalama 15–45 gün sonra belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar. Bu gecikme zamanına “Kuluçka devri” adı verilir. Bu virüsün bulaşmış olduğu kişi, “İmmün globulin G” (IgG) ve “İmmün globulin M” (IgM) yapısında antikorlar meydana gelir. Bu antikorlar vasıtasıyla virüsle karşılaşmış olan insanların genelde % 10’unda infeksiyöz hepatit meydana gelmektedir.

Ultraviyole ışınları, 100 santigrad derecedeki ısının 5 dakika müddetle uygulanması veya 1/4000’lik formalin çözeltisi bu virüslerin yok olmasına sebep olabilmektedir. Serum hepatitine sebep olan etkeni ise bir DNA virüsüdür. DNA virüsü ile kirlenmiş olan serum ve enjeksiyonların hastalara uygulanması ile meydana gelir. Serum hepatit 45–180 gün kuluçka süresi geçirir.

Söz konusu virüsün türü ne olursa olsun, karaciğerdeki sorunlar devamlı aynıdır. Karaciğerdeki iltihap bir müddet sonra karaciğer hücrelerine hasar verip onların ölmesine sebep olur. Karaciğere akyuvarlar bir nevi saldırmaya başlar. Bu esnada ölmüş olan karaciğer hücrelerinin yerine yenileri artarak alırlar. İltihaplı sorun 3 ay kadar devam edebilir. Şayet iltihap müzminleşecek olursa, karaciğerde nedbeleşme meydana gelir.

Akut viral hepatit, belirti açısından son derece zengindir. Kişide görülen halsizlik, iştahsızlık, kas-eklem ağrıları, mide bulantısı, kusma, yüksek ateş, ışıktan rahatsız olma, koku ve tat duyusunda değişiklikler, göz akının sararması gibi belirtiler göze çarpar. Sarılık, genelde hastalığın 1-2. haftasında en üst seviyesine ulaşır. Hastalığın belirtileri sarılığın gelişmesinden 6 hafta sonrasına kadar varlıklarını korumaktadırlar.